Κυριακή 28 Μαρτίου 2010
Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010
Marsilio Ficino
Ο Μαρσίλιο Φιτσίνο από τον Λεονάρντο ντα Βίντσι


Κυριακή 14 Μαρτίου 2010
Νεοπλατωνική Ακαδημία της Φλωρεντίας
Μέσα στον κύκλο του ουμανισμού «Η Ακαδημία» συγκέντρωσε ένα σημαντικό αριθμό καλλιτεχνών, φιλολόγων και διανοουμένων. Η πολιτιστική επικρατούσα τάση, στο εσωτερικό της ακαδημίας ήταν η νεοπλατωνική, κυρίως χάρη στις πολυάριθμες μεταφράσεις των κειμένων του Πάτωνα, του Πλωτίνου και άλλων εκπροσώπων του Νεοπλατωνισμού.
Μεταξύ των κυριοτέρων εκπροσώπων της Νεοπλατωνικής Ακαδημίας αναφέρουμε, εκτός από τον ίδιο τον Μαρσίλιο Φιτσίνο, τον Πίκο ντελα Μιράντολα (Pico della Mirandola),τον Πολιτσιάνο (Poliziano), τον Λεόν Μπατίστα Αλμπέρτι (Leon Battista Alberti), αλλά και εκπροσώπους της ίδιας της οικογένειας των Μεδίκων, όπως τον Τζουλιάνο των Μεδίκων (Giuliano dei Medici) και τον Λορέντσο τον Μεγαλοπρεπή (Lorenzo il Magnifico).
Μετά το θάνατο του Magnifico (1492) η ακαδημία στεγάστηκε στη βίλα του Μπερνάρντο Ρουτσελάϊ, όπου συγκεντρώθηκε ¨η δεύτερη γενιά¨ των νεοπλατωνιστών, ανάμεσα στους οποίους υπήρξε ο Νικολό Μακιαβέλι (Niccolo Μachiavelli). Mεταξύ των άλλων, αυτήν την περίοδο, η ακαδημία χαρακτηρίζεται από την ευνοϊκή της στάση απέναντι στην Δημοκρατία, δηλαδή αντίθετη στους Μεδίκους.Η Νεοπλατωνική Ακαδημία διαλύθηκε το 1523, εξ αιτίας μιας συνομωσίας εναντίον του καρδινάλιου Ιουλίου των Μεδίκων.
Κατά τη διάρκεια του Ανθρωπισμού και της Αναγέννησης, υπήρξε μια πραγματική αναβίωση του νεοπλατωνικών θεωριών, οι οποίες χαρακτήρισαν σχεδόν όλη τη αναγεννησιακή φιλοσοφία, που αν και έχει υποστεί κάποιες ερμητικές, μαγικές και αποκρυφιστικές παραμορφώσεις, δεν χάνει τη λογική δομή της. H αναβίωση του νεοπλατωνισμού ευνοήθηκε ιδιαίτερα από την επίδραση του βυζαντινού πολιτισμού. Παρ΄όλα αυτά η αναγεννησιακή φιλοσοφία δεν περιορίστηκε στη μελέτη του ελληνικού πλατωνισμού, αλλά τον επεξεργάστηκε συγχωνεύοντάς τον , όχι μόνο με το νεοπλατωνισμό, ήδη παρόντα στους κύκλους της δύσης, αλλά και με τον αριστοτελισμό που είχαν φέρει οι άραβες. Ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης και ο Πλωτίνος συνδέθηκαν έτσι στην πόλη της Φλωρεντίας, λίκνο της αναγεννησιακής Ιταλίας. Ο νεοπλατωνισμός γνώρισε τότε μία αξιόλογη διάδοση , ακόμη και πέρα από τις σχολές και τις ακαδημίες.
.
Πότζιο Μπρατσιολίνι

Poggio Bracciolini 1380- 1459 Πότζιο Μπρατσιολίνι :
Φίλος των αρχαίων ελληνικών γραμμάτων και επιφανής μαθητής του Μανουήλ Χρυσολωρά. Θεωρείται μεγάλος πρωτοπόρος του ιταλικού ουμανισμού με τη γλαφυρή και γονιμότατη συγγραφική παραγωγή καθώς και με τις επιτυχείς μεταφράσεις αρχαίων ελλήνων έργων στα λατινικά. Έξοχη είναι κυρίως η συλλεκτική εργασία του, η οποία συνεχίζει τη μεγάλη εκστρατεία του Πετράρχη και του Βοκκάκιου για την ανεύρεση, τη διάσωση, τη συγκέντρωση και την αντιγραφή χιερογράφων αρχαίων ελλήνων συγγραφέων. Με την ιδιότητα του γραμματέα της Αγίας Έδρας είχε τη δυνατότητα να κινείται ελεύθερα σε πολλά μοναστήρια της Ευρώπης όπου υπήρχαν πολύτιμα χειρόγραφα. Τα πλούσια αποτελέσματα των ερευνών του έχουν σχέση προπαντός με τα λατινικά χειρόγραφα. Στο ελβετικό μοναστήρι του Αγίου Γάλλου (Santus Gallus) βρήκε τις περίφημες Institutiones του αρχαίου παιδαγωγού Κουϊντιλιανού. Επίσης, ανακάλυψε κείμενα του Λουκρητίου, του Βιτρουβίου, του Πλαύτου, του Τερτυλιανού, του Αμμιανού Μαρκελλίνου και πολλούς από τους μεγαλύτερους λόγους του Κικέρωνα.
Τζιοβάννι Πίκο ντέλλα Μιράντολα :

Η πιο γοητευτική φυσιογνωμία των Φλωρεντιανών ουμανιστών, ο κόμης Τζιοβάννι Πίκο ντέλλα Μιράντολα ανήκει στον στενό κύκλο της Πλατωνικής Ακαδημίας του Λορέντζο της Φλωρεντίας. Γεννήθηκε στην πόλη, που έγινε διάσημη από το όνομά του, τη Μιράντολα, όπου ηγεμόνευε η οικογένειά του. Σπούδασε στη Μπολόνια και στο Παρίσι και έγινε δεκτός με τιμές σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης . Τελικά ο Λορέντζο τον έπεισε να εγκατασταθεί στη Φλωρεντία, στην πόλη των μεγαλοφυών αστών, για να τους δείξει ότι και οι παλαιοί ευγενείς μπορούν να τους συναγωνιστούν στον νέο πνευματικό βίο.
Οι γνώσεις του Πίκο ντέλλα Μιράντολα ήταν καταπληκτικές , ιδιαίτερα στους τομείς που σπούδασε , στην ποίηση, την φιλοσοφία, την αρχιτεκτονική και την μουσική, και η περίπτωση της μνήμης και του νου του έμεινε στην ιστορία παροιμιώδης. Ο Πολιτσιάνο τον χαρακτηρίζει ως υπόδειγμα τελειότητας , στον οποίο η φύση είχε συγκεντρώσει όλα τα δώρα της. Ο Πίκο ντέλα Μιράντολα δεν ήταν μόνον κάτοχος των αρχαίων γλωσσών (ελληνικής και λατινικής), αλλά γνώριζε και εβραϊκά, αραβικά, χαλδαϊκά και πολλές φορές, συνολικά εικοσιδύο γλώσσες. Από αυτές τις γλώσσες άντλησε τη σοφία του και πίστευε ότι έπρεπε να συμβιβαστούν οι γνώσεις όλων των λαών και να ενοποιηθεί η ανθρώπινη σοφία. Την δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου από τον Θεό την ανάγει όχι μόνον στην Παλαιά Διαθήκη αλλά και στον Τίμαιο του Πλάτωνα. Τις σκέψεις αυτές τις διατυπώνει στην περίφημη «Δημηγορία περί της αξιοπρέπειας του ανθρώπου» που την έγραψε σε ηλικία είκοσι τεσσάρων χρονών σε ύφος πνευματικά ρωμαλέο.
Άντζελο Πολιτσιάνο

Angelo Poliziano Άντζελο Πολιτσιάνο (1454-1494)
Μαθητής του Ιωάννη Αργυρόπουλου και του Ανδρόνικου Καλλίστου, δυο Ελλήνων φυγάδων στην Ιταλία. Έγινε κάτοχος της ελληνικής γλώσσας, όσο και οι σοφότεροι από τους Έλληνες που δίδασκαν στην Ιταλία. Ταυτόχρονα ήταν σπουδαίος λόγιος, μελετητής των αρχαίων Ελλήνων και των Λατίνων και ποιητικό πνεύμα. Τριάντα χρονών έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και δίδασκε Όμηρο και Βιργίλιο. Παράλληλα, ήταν παιδαγωγός των παιδιών των Μεδίκων.
Ο Πολιτσιάνο σχολίασε και ερμήνευσε πολλούς Λατίνους συγγραφείς και έκανε αξιόλογες κριτικές εκδόσεις. Χαρακτηριστικό των ευρύτατων κριτικών του ασχολιών είναι το ότι μελέτησε ιδιαίτερα τους «Πανδέκτες» του Ιουστινιανού. Νεαρότερος έγραψε και ελληνικούς στίχους, αλλά τα μεγαλύτερα ποιήματά του τα έγραψε στα Λατινικά και τα δημοσίευσε με το γενικότερο τίτλο “Sylvae” . Ο Πολιτσιάνο είναι ο ίσως ο μόνος του μετά τη ρωμαϊκή εποχή έγραψε λατινικούς στίχους με τόση άνεση, όπως θα τους έγραφε κάποιος άλλος, μόνο στη μητρική του γλώσσα,. Οι λατινικοί αυτοί στίχοι είναι γραμμένοι σε ένα ύφος τόσο αβίαστο και ρέον, τόσο ζωηρό σε φαντασία, που οι ουμανιστές τον αναγνώρισαν ως δάσκαλό τους, παρά τη νεαρή ηλικία του και χαίρονταν ιδιαίτερα, γιατί η ευγενική γλώσσα που αυτοί προσπαθούσαν να αναβιώσουν, είχε αρχίσει να ζει στα ποιητικά του δημιουργήματα.
Η αυθόρμητη δημιουργία του Πολιτσιάνι συνδέθηκε, όπως ήταν φυσικό, με την ζωντανή ιταλική γλώσσα. Παίρνοντας αφορμή από την ερωτική χαρά του ωραίου φίλου του Giuliano (Τζουλιάνο), αδελφού του Λορέντσο, με τη Σιμονέττα Καττάνεο έγραψε το ποίημα «Ωραία Σιμονέττα» στο οποίο υμνεί την αριστοκρατική ομορφιά της αγαπημένης του φίλου του με τόση ευγλωττία και μελωδική λεπτότητα, που η ιταλική ποίηση απέκτησε από τότε μια νέα αβρότητα στο λεκτικό και στο συναίσθημα.
Ο Πολιτσιάνο προσπαθώντας να συλλάβει την ενότητα εκείνη του δράματος, της ποιήσεως, της μουσικής και του τραγουδιού, την οποία είχαν πετύχει οι Έλληνες με το διονυσιακό θέατρο, πήρε τον μύθο του Ορφέα και τον έκανε μέσα σε δυο μέρες, όπως ο ίδιος βεβαιώνει με όρκο, Ιταλικό ποίημα στη μορφή του θεατρικού έργου. Σ’ αυτό το μικρό λυρικό δράμα που φέρει τον τίτλο “La favola di Orfeo” και αποτελείται από 434 στίχους, προβάλλουν ο Πλούτων , ο απαρηγόρητος Ορφέας, η άτυχη Ευρυδίκη, η Περσεφόνη και άλλα μυθικά πρόσωπα. Η μουσική, που συνόδευε τους στίχους, δεν έχει διασωθεί. Ο «μύθος του Ορφέα» του Πολιτσιάνο μπορεί να θεωρηθεί ως ένα από τα προδρομικά έργα της Ιταλικής ποίησης.
Φραντζέσκο Φίλελφος

Φραντζέσκο Φίλελφος :Francesco Filelfo ή Philephus 1398- 1481)
Σπουδαίος ουμανιστής, ονομαστός σε όλη την Ιταλία για την πολυμάθειά του. Σπούδασε λατινικά στην Πάδουα, έγινε καθηγητής και δίδαξε στη Βενετία που τον έστειλε για να υπηρετήσει στο βενετσιάνικο προξενείο της Κωνσταντινουπόλεως. Σπούδασε ελληνικά δίπλα στον Μανουήλ Χρυσολωρά και παντρεύεται την κόρη του Θεοδώρα. Σ’ αυτήν, καθώς έλεγε, χρωστούσε τα πολύ καλά ελληνικά του. Επιστρέφοντας στην Ιταλία, διδάσκει στη Βενετία, στην Μπολόνια και κυρίως στη Φλωρεντία. Διέσωσε πολλά ελληνικά χειρόγραφα. Μετέφρασε στα λατινικά κείμενα του Ηροδότου, του Θουκυδίδη, του Δημοσθένη, του Πολύβιου, του Αισχίνη, του Αριστοτέλη και επτά τραγωδίες του Ευριπίδη. Εκτός από το μεταφραστικό του έργο, έγραψε χιλιάδες λατινικούς στίχους, καθώς και έμμετρα ελληνικά επιγράμματα.
Λεονάρντο Μπρούνι

Το μεταφραστικό του έργο καταπληκτικό, αποτελεί σταθμό στην ιστορία του ευρωπαϊκού πνεύματος. .Οι μεταφράσεις του από τα ελληνικά στα λατινικά, με την ωραιότητά τους αποκαλύπτουν τη λαμπρότητα του πλατωνικού ύφους στην Ιταλία . Ξεκίνησε το μεταφραστικό του έργο με το περίφημο δοκίμιο του Μεγάλου Βασιλείου «πρός τούς νέους, ὅπως ἄν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφέλοιντο λόγων». Στη συνέχεια μεταφράζει τους αρχαίους έλληνες ρήτορες, Δημοσθένη και Αισχίνη. Μετά αφιερώνεται στον Πλάτωνα και μεταφράζει τον Φαίδωνα, τον Κρίτωνα, τον Γοργία, την Απολογία, τον Φαίδρο, καθώς και τις Επιστολές του Πλάτωνα. Ακολουθεί ο Αριστοτέλης. Μεταφράζει τα «Ηθικά» και τα «Πολιτικά» και προκαλεί ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Ασχολείται ακόμα με τους αρχαίους ιστορικούς και μεταφράζει τα «Ελληνικά» του Ξενοφώντα, τον Πολύβιο καθώς ακόμα και τον βυζαντινό ιστορικό Προκόπιο.
Το σπουδαιότερο ιστορικό σύγγραμμά του, γραμμένο στα λατινικά είναι η «Ιστορία της Φλωρεντίας» . Με το έργο αυτό η φλωρεντιανή σινιορία απαλλάσσει αυτόν και τα παιδιά του από κάθε φορολογία και γίνεται «ο πρώτος ιστορικός με το μοντέρνο νόημα του όρου» καθώς ανοίγει το δρόμο για τον Μακιαβέλι και τον Γκουϊτσαρντίνι, που γράφουν στη ζωντανή ιταλική γλώσσα. Όταν πέθανε, οι αρχηγοί των συντεχνιών και τα μέλη της Σινιορίας τον έθαψαν με δημόσια δαπάνη, μιμούμενοι τους αρχαίους.
(πηγή: Καραγεώργος Βασίλειος Η Αναγέννηση Αθήνα 1989 σελ. 28-29)
σχετική ιστοσελίδα : http://www.library.illinois.edu/rbx/exhibitions/Florentine%20Printing/IV.htm
(πηγή: Καραγεώργος Βασίλειος Η Αναγέννηση Αθήνα 1989 σελ. 28-29)
σχετική ιστοσελίδα : http://www.library.illinois.edu/rbx/exhibitions/Florentine%20Printing/IV.htm
Σάββατο 13 Μαρτίου 2010
Ιταλική Αναγέννηση - Εκπαιδευτική Επίσκεψη
Προγραμματίστηκε η πραγματοποίηση εκπαιδευτικού ταξιδιού στη Φλωρεντία, τη Πίζα, τη Σιένα και τη Ρώμη από 16 Απριλίου έως και 22 Απριλίου 2010. Στόχος της εκδρομής είναι η γνωριμία των μαθητών με την Ιταλική Αναγέννηση και συγκεκριμένα η επίσκεψη και ξενάγηση στις σημαντικότερες πόλεις και στα αντιπροσωπευτικά έργα της αρχιτεκτονικής, της γλυπτικής και της ζωγραφικής τέχνης της αναγεννησιακής Ιταλίας . Οι μαθητές που θα συμμετάσχουν εκπονούν σχετικές εργασίες τις οποίες πρόκειται να παρουσιάσουν κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής εκδρομής καθώς και στο τέλος του προγράμματος.
Ετικέτες
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ
Τετάρτη 3 Μαρτίου 2010
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)